en / pl

KONCERT WYPRZEDANY! Tysiąc lat dud we Francji

koncert nr 43

Wykonawcy

  • François Lazarevitch dudy w historycznych i regionalnych odmianach: boha (dudy gaskońskie), dudy renesansowe, barokowa musette, grand bourbonnaise (odmiana dud burbońskich), cabrette (dudy owernijskie)
  • Andrzej Ferenc narrator

Program

Średniowiecze (XII–XIII w.):
Marcabru Pastorella L’autre ièr josta una sebissa (Przedwczoraj przy żywopłocie)
Adam de la Halle Robin, par l’ame ten pereLe Jeu de Robin et Marion (Gry o Robinie i Marynce)
Anonim Belle Doette – La Quinte Estampie Real

Renesans (XVI–XVII w.) :
Suita tańców renesansowych: alemanda Une Jeune Fillette · Allemande (wyd. Pierre Phalèse) · Claude Gervaise Branle simple · Branle du petit homme (wyd. Pierre Phalese)
Schiarazula Marazula: Ungaresca (wyd. Pierre Phalèse)
Michael Praetorius Les Passepiedz de Bretaigne ze zbioru Terpsichore (Terpsychora)

Barok (XVII–XVIII w.):
Joseph Bodin de Boismortier Prélude – Passepied ze zbioru Divertissements de campagne (Wiejskie rozrywki)
Anonim À l’ombre d’un ormeau (W cieniu wiązu)
Charles-Emmanuel Borjon de Scellery Suita wiejskich branli in GTraité de la Musette (Traktat o musette, wybór)
Nicolas Chédeville La Divinité des Bois (Boskość lasu) ze zbioru Les Déffis ou l’Étude Amusante (Wyzwania lub Wesoła nauka) op. 9

Anonimowa muzyka popularna Francji Centralnej i Owernii (XIX–XXI w.):
Andantino (zanotowane przez George Sand) · Bourrée Aurory Sand · En traversant les plain’s et les montagnes (Pokonując równiny i góry, bourrée)
Opowieść Le cabretaïre et le loup (Dudziarz i wilk): Bourrée Ai vist lo loup (Widziałem wilka) · Suite de marches nuptiales de Bouscatel (Suita marszów weselnych wg Antoine’a Bouscatela)
La polka du Quartier

Opis koncertu

Soczyście intensywne brzmienie dud już od średniowiecza uświetniało ważne uroczystości i zachęcało do zabawy w skocznych rytmach. To najstarszy złożony instrument muzyczny, który w Europie przez wieki nie ustępował popularnością niemal żadnemu innemu. Jego budowa jest prosta: składa się przede wszystkim z napełnianego powietrzem zbiornika – worka wykonywanego ze zwierzęcej skóry (nieraz całego korpusu), a także zestawu piszczałek. Różne regiony i okresy historyczne wykształciły jego odrębne warianty, co widać po rodzaju zdobień, użytych materiałach, liczbie piszczałek i sposobie gry.

Ich charakterystyczny nosowy dźwięk jest jednak nie do podrobienia. Podobnie jak dyspozycja głosów – najwyższy i najbardziej ruchliwy prowadzi melodię, zaś niższy lub niższe trzymają burdon, czyli długi stojący dźwięk, który podtrzymuje harmonię. Dudy zapewne nie przetrwałyby do dziś, gdyby nie były tak wszechstronne. Usłyszymy je między innymi, jak opowiadają średniowieczne legendy o miłości oraz intonują śpiewne melodie popularnych w renesansie i baroku francuskich tańców.

– Karolina Dąbek (pisanezesluchu.pl)